Sağlık Meclisi Girişimi Çağırıyor

...önem sıralaması yapmaksızın dile getirilen ilk ihtiyaçları ardı ardına hızla sıralıyor: “Yaşlılar evi, Datça dışı hastanelere ulaşım ve konaklama olanakları, hasta ve engellilere evde yemek ya da ev bakım hizmeti, yıl boyu Datça Devlet Hastanesi’nde gezici kardiyoloji ve ortopedi uzmanı hizmeti sağlanması, evde sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, koruyucu sağlık hizmeti yaklaşımının desteklenmesi, gençlere yönelik cinsel sağlık hizmetleri, ikametlerin Datça’ya taşınmasının teşviki, evlerdeki ihtiyaç fazlası ilaçların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması, hasta bakımı kursu açılmasının teşvik edilmesi…” diyerek bir nefeste sıralıyor. “Sonra Aile Hekimliği konusunda sıkıntılar var. Hem hastalar için ve hem de sağlıkçılar için… Ben de emekli bir sağlıkçıyım” diyor ve “aile hekimlerine çalışanlara dayatılan yönetmelik olur şey değil” diyor. “Ocak başında aile hekimlerinin yanında durduğumuzu onun için biz de duyurduk” diye ekliyor.

Bugün (23.01.25) Datça Sağlık Meclisi Girişiminden konuklarımız var: Gülay Kısaoğlu, Yalçın Çelikay ve Hasan Hüseyin Dönmez ile Datça Sağlık Meclisi Girişimini, böyle bir girişime neden ihtiyaç duyduklarını, neyi umut ettiklerini,  amaçladıklarını, şimdiye kadar neler yapabildiklerini, neler planladıklarını konuşacağız…

Önce hatırlatma babından kısa bir giriş, nedir bu Sağlık Meclisi Girişimi:

Datça’da bir sağlık meclisi girişimi var. Dayanışma-Datça konuyla ilgili bir haber yapmıştı (bkz: https://dayanisma-datca.org/datca-da-yurttaslardan-saglik-meclisi-girisimi/)... Haberde farklı kesimlerden Datçalı yurttaşların kamuya dönük sağlık ve sosyal hizmetlerin çoğaltılması ve hakça paylaşımın sağlanması konusunda çalışmalar yapmak ve sağlığa erişim konusunda zorluk çekenlerle dayanışmak üzere kent konseyi altında bir meclis çatısında örgütlenmek istedikleri ve temelde amaçlarının da Datça’da sağlık ve sosyal hizmetlerinin çoğaltılması ve bu hizmetlerden tüm Datçalıların hakça yararlanmasını sağlamak olduğunu söylüyorlardı.

Kent Konseyine de başvurmuş olan Sağlık Meclisi Girişiminin bir de basın açıklaması vardı:

Girişimin 06 Ocak tarihli bir diğer haberinde (bkz: https://dayanisma-datca.org/saglikcilarin-yanindayiz/) ise: Datça Sağlık Meclisi Girişiminin Aile Hekimleri ve Sağlıkçıların 6 Ocakta tüm yurtta başlattığı greve destek verdiği ve  07.01.25 Salı günü Datça Berkin Elvan Anıtı önünde yapılacak Barış ve Adalet Buluşmalarının 130.suna katılan Datça Sağlık Meclisi Girişiminden yurttaşlar olarak bir basın açıklaması ile sağlık çalışanlarına desteklerini açıklayacakları duyurulmuştu.  

Ancak açıklamanın ardından Datça Kent Konseyi simsiyah bir arka fonda beyaz dikkat çekici harflerle sosyal medya üzerinden bir açıklama yapmıştı. Yapılan açıklamaya göre “Datça Kent Konseyi bünyesinde Sağlık Meclisi Girişimi ya da Girişimcileri diye bir oluşum bulunmamakta”ydı ve “07.01.25 tarihinde yapılacak olan basın açıklamasıyla Yürütme Kurullarının bir ilişkisi yoktu”!!

Haberde ayrıca Sağlık Meclisi Girişiminin, Kent Konseyine bir Sağlık Meclisi oluşturmak üzere başvuruda bulunduklarını, Kent Konseyi ile görüşmelerinin sürdüğünü de açıklamışlardı. Kent Konseyinin bünyemizde böyle bir girişim yok mealindeki açıklamalarına rağmen Datça Sağlık Meclisi Girişimi olarak sağlıkçıların grevi için basın açıklamasını yapacaklarını da özellikle belirtmiştiler.

Konuklarımıza önce Kent Konseyi ile yaşanan bu “temsil” meselesinin nedenlerini sorarak başlıyoruz, sohbetimize

Yalçın Çelikay, yanıtlıyor sorumuzu:

“Siz yaptığınız haberlerde zaten özetlemişsiniz Sağlık Meclisi Girişimini hangi saikle oluşturmaya çalıştığımızı… Biz Datça’nın değişik kesimlerinden, farklı meşgaleleri olan insanlarız. Datça, merkeze uzak biliyorsunuz. Dolayısıyla kentin hizmetlerinden de eşit ölçüde yararlanamıyoruz. Özellikle sağlık ve sosyal hizmet almakta sıkıntı çekiyor insanlarımız. Son zamanlarda sağlık hizmetine doğru düzgün erişemediği için o kadar çok hemşehrimizi kaybettik ki… Derdimiz bu hizmetlerin buradaki insanlarımıza da hakça dağıtılmak üzere çoğaltılmasını sağlamak. Tabii bir de mevcut sağlık-sosyal hizmetleri  (ya da bu hizmetlere nasıl ulaşacağını) bilmeyenler de var. Onlara da birilerinin bu hizmetleri duyurması, talep etmesini sağlaması falan gerekiyor. Sağlıklı olmak için gerekli önlemleri almak, sağlık okuryazarlığını çoğaltmak, sağlık hizmetine ihtiyaç duyanlarla dayanışmayı artırmak gibi daha birçok mesele de var… yani derdimiz hizmet talep edenler olarak bir araya gelip, hem kendi aramızda bir dayanışma kurarken, bize hizmet verenlerin de işini kolaylaştırmak öte taraftan.

Bir araya gelen kişiler sağlık hizmetinin artırılması, bu hizmetlere erişim için daha önce de kafa patlatan insanlardık zaten.  Aramızda sağlıkçılar da var, başka mesleklerden insanlar da var. Ama sizin aranızda sağlıkçı olmayanlar da var diyenlere, bir arkadaşımızın hatırlattığı gibi: 'sağlık sadece sağlıkçılara bırakılmayacak kadar önemli' diyoruz ve hani sağlık hizmetine talip olan ve sağlık hizmeti veren herkese, her kesime, herkese ulaşmaya çalışıyoruz.  Madem sağlığa erişimde hiçbir engel, silsile olmasın istiyoruz, bizim aramızda da hiçbir silsile, hiyerarşi olmasın dedik ve bizim örgütlenmemiz de “meclis” biçiminde olsun, hani herkesin söz karar sahibi olabileceği, katılımcı-doğrudan demokrasiyi işletmeye çalışalım dedik. Herkese erişmek gibi bir derdimiz olunca Kent Konseyi altında örgütlensek daha iyi olabilir diye düşündük ve Kent Konseyine “Sağlık Meclisi” Kurmak için başvuruda bulunduk. Ama onlar bizim meclis olarak başvurumuzu kabul etmediler ve bize “Çalışma Grubu” kurun dediler… Ha bir de sağlık çalışanlarına destek vermek istediğimizde basın açıklaması için duyurumuzu yaptığımızda da ‘Datça Kent Konseyi bünyesinde bizim böyle bir girişimle ve yapılacak basın duyurusuyla da alakamız yoktur mealindeki malum talihsiz açıklamayı’ yaptıklarında, böyle kestirip atmalarına doğrusu canımız bir hayli sıkıldı, üzüldük tabii.
Yine de birlikte bir toplantı yaptık. Ne de olsa, herkese ulaşmaya çalışıyoruz. Onlara da derdimizi anlatalım, onları da dinleyelim dedik. Dinledik. Israrlı bir biçimde Kent Konseyi altında Sağlık Meclisi olmaz, Siz Çalışma Grubu olun ya da illa meclis istiyorsanız “Yaşlılar Meclisi” kurun (!?) falan diye öneriler yapıp da Sağlık Meclisi başvurumuzu onaylamayacaklarını söyleyince… ha tabii bir de öyle basın açıklaması falan yaparken kendilerine danışmamızın zaruri olduğunu da söyleyince!!! Kendilerine teşekkür ettik. Ve en azından şimdilik bağımsız olarak yürümenin daha iyi olacağını düşündük…  

Sorduğunuz mesele bundan ibaret. (Gülerek) Yani aslında bir mesele de yok. Kendi aramızda da konuştuk, biz bu anlaşmazlığın büyütülecek bir mevzu olmadığını düşünüyoruz.  Olur bazen… Farklı çatıların farklı örgütlenme istekleri olabilir. Bizim üzüldüğümüz daha ziyade bu konuyu, sanki büyük bir uzlaşmazlık, yalan-dolan olarak aktaran bazı çapsızlar çıktı. Saçma sapan suçlayıcı-düşmanca yorumlar yaptı.  Hani iyi bir şeyler yapmaya çalışırken böyle yorumlar okumak… Asıl bunlar yoruyor, bizi. 

 Biliyorsunuz biz meclisleşmek üzere bir Meclis Girişimi olarak yola çıktık ve Datça’dan da sağlık çalışanlarının yanında olduğumuzu duyurduk. Biz bu örgütlenme mevzusunda kararımızı verdik.  Çoğalmak ve sağlığa daha kolay erişimin artırılması için asıl işimize odaklanmamız gerektiğini düşünüyoruz…  Şimdi ulaşabildiğimiz herkesle bu hizmetlere erişimi çoğaltmak üzere kafa kafaya vererek akıl birliği ve/veya omuz omuza verip eylem birliği yapmak istiyoruz.

 

Datça’da Sağlık Olanakları:

Gülay Kısaoğlu araya giriyor, “bence de büyütülecek bir mesele yok, biz sağlık konusunda herkesle bir araya gelip konuşuruz” diyerek söze başlıyor Meclis (ya da Meclis Girişimi) olarak 2-3 toplantı yaptıklarını, daha ilk toplantılarında sağlığa erişimle ilgili neleri araştırıp, neleri incelemek gerektiğine dair konuştuklarını, araştırmak üzere bir işbölümü yaptıklarını anlatmaya başlıyor. Kendisinin de emekli bir hekim olduğunu hatırlatıyor ve “mesela ben ilk iş olarak Hastane’ye bilgi almaya gitmek için gönüllü oldum”, diyor. 

“Başhekimle de sohbet ettik” diyerek devam ediyor. “Eldeki bilgilere göre:
- Bizim Datça’daki Devlet Hastanesi, merkeze olan mesafe ve nüfus kriterine göre D sınıfı bir hastane. Yani dört  uzman hekimiz var:  dahiliye, çocuk, genel cerrah, kadın doğum.. iki de diş hekimine sahibiz. Hastanede, anestezi uzmanımız da var… ameliyathane ve operasyon sonrası için de bir yoğun bakım ünitesi mevcut. Dahiliye uzmanı doktor sayısı aslında iki.  Bir de aile hekimi uzman doktorumuz mevcut.  Geriatri bölümü yok, ama palyatif yatak servisi var. Tedavisi mümkün olmayan, ancak evde de bakımı zor hastaların yatırıldığı servis. Diyaliz ünitesi de mevcut.

-Sohbetimizde Başhekimin, hastaneyi C sınıfına yükseltmek için başvuruda bulunduğunu öğrendim. C sınıfı olursa ilave iki uzman kadrosu daha açılabilecek. Bu bizim için büyük bir fırsat; bu anlamda, kaymakamlığa kamuoyu baskısı oluşturabilirsek süreci hızlandırmaya kaymakam katkı sunabilir kanaatindeyim. Yine Başhekimle konuşurken, ambulans sıkıntısı çekilmediğini de öğrendik.

-Helikopter ambulans ve pist çalışması yapıp yapmadıklarını sordum. Sevindirici bir cevap aldım. Bu çalışma yapılmış. Bakanlık onay vermiş. Süreç belediyeden onay alınması aşamasındaymış. Pist için arazi tashihi konusunda. Bu anlamda mesela Belediye Başkanı ile görüşmek, konuyu öğrenmek, süreci hızlandırmak için konuşmak gerekebilir belki de?

-Başhekimle konuşmamızda geçici görevle kardiyolog, ortopedist görevlendirilmesi konusunda da sorularım oldu. Aldığım yanıt, Marmariste sadece bir kardiyolog varmış. Ben de kendilerine imkansız olsa da talepte bulunarak sorunu gündemde tutmanın iyi olup olmayacağını sordum.  Bu anlamda mesela Kaymakamlıkla görüşmemizde, talepte bulunmamızda yarar olabilir…

-Toplantılarımızda konuştuğumuz meselelerden biri de pahalı ilaçlar konusunda kullanılmayan ilaçların yeniden kullanımını sağlamak üzere hastalar arasında bir dayanışma örgütlenip örgütlenemeyeceğiydi mesela? Ama kullanılmayan ilaçların bozulma riski var, evlerdeki fazla ilaçlar konusunda Hastane olarak onların da yapabilecekleri fazla bir şey yok. Konuştuğumuz gibi riskli bir konu…

- ‘Evde Bakım’  konusunu da konuştuk. Özel şartlardaki hastalar (evden çıkması sıkıntılı, bazı kriterleri taşıyan hastalar) için uygulanıyor. 444 38 33 no’lu telefon numarasından iletişime geçmek mümkün.

Gülay Kısaoğlu, Datça’daki poliklinik açmış Özel Hastanenin SGK antlaşması yapmadıkları için kendilerine gelen yakınmalar dolayısıyla bu poliklinikle de görüştüğünü anlatıyor, ayrıca… Merkez olmadıkları için SGK anlaşması yapamadıklarını söylemişler, ancak SGK anlaşması için çalışıyorlarmış. Bir dahiliyeci, bir de kardiyolog varmış. Aile hekimleriyle yaptığı görüşmeyi de anlatıyor Kısaoğlu: hepimizin bildiği sıkıntılarının yanı sıra, yaz sezonunda artan hasta sayısından yakınmışlar, onlar da. Bir de " olumlu" bir çıkarımda bulunmuşlar. Bundan sonra randevu sistemi ile çalışacakları için, kronik hastalıkları olan vatandaşları düzenli bir şekilde takip edebileceklermiş.

Kısaoğlu,  “şimdi atmamız gereken adımları da aramızda konuşuyoruz” diyor ve önümüzdeki günler için üzerinde konuşacakları başlıklardan söz ediyor:  
1- “Mesela Kaymakamla hastanemizin eksikleri doğrultusunda görüşmemiz gerektiğini düşünüyoruz” diyor ve ekliyor, “eminiz ki o da yardımcı olmak isteyecektir” diyerek bir görüşmeye işaret ediyor.
2-“ Vatandaş olarak, birçok konuda olduğu gibi, ‘sağlık okur-yazarlığı’ konusunda da bilgilenme ve bilgilendirme çalışması yapmamız gerektiğini konuştuk mesela aramızda diyor ve buna ilişkin adımları planlamaya da niyetliyiz” diyor.
3- “Mesela” diyor:  “Datça da yaşayıp da nüfusa kaydı, başka illerde olan hemşehrilerimizin kayıtlarını buraya almaları yönünde bir çalışma yapılmasını sağlamalıyız” diye devam ediyor. “Hem belediye, hem de sağlık hizmetinin artması böyle böyle mümkün görünüyor.  En azından nicelik olarak, madden” diye ekliyor.
4- “Belediye Başkanı ile de temas etmek gerekiyor”. Hasta Bakım, Ulaşım, Sosyal Hizmet bir sürü konuda yaptıkları, yapmaya çalıştıkları var. Benim de Datça özelinde önemsediğim görüş: kaliteli ve hızlı bir acil servis. Hızlıca merkeze ulaştırmalıyız hastaları… Unuttuğum bir şeyler var mı diye arkadaşlarına soruyor”.

Hasan Hüseyin Dönmez sözü alıyor ve önem sıralaması yapmaksızın dile getirilen ilk ihtiyaçları ardı ardına hızla sıralıyor: “yaşlılar evi, Datça dışı hastanelere ulaşım ve konaklama olanakları, hasta ve engellilere evde yemek ya da ev bakım hizmeti, yıl boyu Datça Devlet Hastanesi’nde gezici kardiyoloji ve ortopedi uzmanı hizmeti sağlanması, evde sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, koruyucu sağlık hizmeti yaklaşımının desteklenmesi, gençlere yönelik cinsel sağlık hizmetleri, ikametlerin Datça’ya taşınmasının teşviki, evlerdeki ihtiyaç fazlası ilaçların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması, hasta bakımı kursu açılmasının teşvik edilmesi…” diyerek bir nefeste sıralıyor. “Sonra Aile Hekimliği konusunda sıkıntılar var. Hem hastalar için ve hem de sağlıkçılar için… Ben de emekli bir sağlıkçıyım” diyor ve “aile hekimlerine çalışanlara dayatılan yönetmelik olur şey değil” diyor.  “Ocak başında aile hekimlerinin yanında durduğumuzu onun için biz de duyurduk” diye ekliyor.

Evde Sağlık ve Nakil Hizmetleri konusunda Belediyenin hizmetlerini de anlatıyor. Hizmete ulaşmak için telefon numarasını paylaşıyor: 0252 7124664, Datça’dan ulaşmak için 0530 122 92 81… “Datça dışı hastanelere ulaşım ve 112 acil ambulansıyla götürülen hastaların geri gelişi sorunları ve Datça dışındaki hastanelere gitmek zorunda kalan mesela kanser hastalarının da gidiş ve geliş nakil problemleri ve bir de Datça dışındaki uzak hastanelerde sağlık konusunda uzman refakatçi bulmak ve/veya refakatçilere gece konaklayacak yer ayarlamak da büyük sorun” diye ekliyor.  
“Güzel gelişmeler de var, Datça’da Belediyenin hemen bitişiğinde bir Sağlık ve Sosyal Hizmet Birimi var (telefonu: 444 48 01 / 7). Ayrıca Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Merkezi de açılıyor. Engelli bireylerin ailesi için çocuklarını bir kaç saatliğine bırakacakları kısa Mola Merkezi de açılacak diye duyduk”. Biraz duruyor notlarına bakıyor ve “Bir de engelli ve yaşlılar için bir engelli nakil aracı gelecekmiş, özellikle kanser hastaları Muğla'ya tedaviye gittiklerinde çok zorlanıyorlar bu araç onlara da bir çözüm sağlayabilecek” diyor.

Son olarak, “topladığımız bilgileri sağlığa erişmek isteyenlerle paylaşacak yöntemler bulmak için de uğraşıyoruz. Mesela sorunların, taleplerin ve çözüm olanaklarının paylaşılabileceği bir sosyal medya-facebook hesabı oluşturduk, bunun sağlık dayanışması amacıyla etkin kullanımı için de çaba sarf edeceğiz” diye ekliyor (facebook hesabı için bkz: https://www.facebook.com/groups/616055634401183/) ...

Zaman ayırdıkları, sohbete katıldıkları için Gülay Kısaoğlu'na, Hasan Hüseyin Dönmez'e ve Yalçın Çelikay'a  ve elbette hiçbirini ayırmadan Sağlık Meclisi Girişimi'nin tüm  gönüllülerine teşekkür ediyoruz...

Aynı kentte yaşıyoruz... Sağlık Hakkı hepimizin talebi!!